Pronatie verwijst naar de natuurlijke beweging van de voet tijdens het wandelen of hardlopen. Het verwijst naar de manier waarop de voet naar binnen kantelt en de impact van de landing absorbeert.
Er zijn drie algemene categorieën van pronatie:
1. Neutrale pronatie
De manier van afwikkelen van de voet hangt vooral samen met de hoogte van je voetboog. Als je een middelhoge voetboog hebt, heb je een normale afwikkeling: dat betekent dat je lichtelijk aan de buitenkant van je hiel landt en dan naar binnen afwikkelt, tot aan je grote teen.
Dit lichtelijk naar binnen draaien van de voet noemen we ook wel neutrale pronatie.
Je kunt controleren of je een neutrale pronatie hebt door naar het slijtpatroon van de slijtzool van je schoenen te kijken. Is dit S-vormig dan proneer je ‘normaal’; ofwel, neutraal.
Een neutrale pronatie zorgt voor een evenwichtige verdeling van het lichaamsgewicht over de voet en een efficiënt looppatroon.
Je hebt voor een optimale afwikkeling dan ook geen speciale ondersteuning of correctie nodig. Een gewone, evenwichtige demping in je schoen is hier voldoende.
2. Overpronatie
Overpronatie treedt op wanneer de voet te ver naar binnen kantelt tijdens het lopen of rennen. Dit kan resulteren in een overmatige belasting van de binnenkant van de voet en enkels, met daarbij een verhoogd risico op blessures aan de voet, enkel, knie of zelfs heup.
Overpronatie treedt vaak op bij mensen met platte voeten of een lage voetboog.
Je herkent deze manier van lopen aan extra slijtageplekken aan de binnenkant van de hiel en de bal van de voet.
Overpronerende lopers (en dat zijn er heel veel) kunnen voor een neutralere – en meer efficiënte – afwikkeling zorgen door het dragen van stabiliteitsschoenen.
Dit is een hele eigen categorie onder de hardloopschoenen.
3. Onderpronatie (supinatie)
Er is sprake van onderpronatie wanneer de voet onvoldoende naar binnen kantelt tijdens het lopen of rennen. In plaats daarvan blijft het grootste deel van het gewicht aan de buitenkant van de voet.
Je ziet dan ook veelal op deze plek van je schoenzool slijtageplekken ontstaan.
Dit kan leiden tot een verminderde schokabsorptie en een ongelijke verdeling van de belasting, wat kan resulteren in overmatige druk op de buitenkant van de voet en enkels. Onderpronatie komt vaak voor bij mensen met een hoge voetboog.
Mensen die op deze manier lopen hebben baat bij gerichte demping in de hak en aan de buitenkant van voet, om te voorkomen dat de voet teveel naar buiten kantelt.